Voetbal is de bekendste en populairste sport ter wereld. Terwijl andere sporten zoals American football of cricket slechts in enkele landen als populaire sporten kunnen worden gezien, is de magie rond voetbal op alle continenten ongebroken. Door de enorme belangstelling heeft de hele industrie zich ontwikkeld tot een enorme economische factor.
Voetbal is al lang meer dan een spel. Met behulp van voetbal en de bijbehorende activiteiten als overnachtingen, wedden op sport en merchandise worden jaarlijks tientallen miljoenen euro’s omgezet. Bovendien schept de industrie talrijke banen en is zij een essentieel onderdeel van de amusements- en streamingindustrie.
Voetbal creëert en verzekert banen
In het voetbal gaat de aandacht meestal alleen uit naar de spelers en coaches van een club. Maar achter de schermen zijn er vaak honderden medewerkers die het spel mogelijk maken en zorgen voor het welzijn van de club en de belangrijkste spelers. De functies variëren van uitvoerend directeur tot facilitair manager. En niet te vergeten de greenkeepers, buschauffeurs, fysiotherapeuten en koks.
Een voetbalclub is een zekere werkgever. Want ook al beleeft de club sportieve dieptepunten, het raakt zelden de mensen achter de schermen. Vaak moeten individuele spelers of de coach de club verlaten, maar de medewerkers rond de club worden natuurlijk niet vervangen. In het voetbal werken mensen uit de meest uiteenlopende bedrijfstakken.
De machinerie van het voetbal bestrijkt immers zeer uiteenlopende gebieden, van marketing tot sportwetenschap tot elektrotechniek. Door de groei van veel clubs zijn er steeds meer medewerkers nodig. Een win-win situatie voor de voetbalclub als werkgever en de werknemers.
Een belangrijke pijler voor het toerisme
Voetbal is een belangrijke pijler voor het toerisme. Want als er een uitwedstrijd aankomt, komen duizenden fans van ver weg om hun team te steunen. Afhankelijk van de afstand is het dan natuurlijk nodig om in een hotel te overnachten. Natuurlijk kan ook de horeca profiteren van deze uitjes.
Maar zelfs thuisfans komen niet altijd uit de directe omgeving. Voetbal kent geen geografische grenzen en trekt zelfs fans van andere continenten naar het stadion. Een succesvolle voetbalclub is rechtstreeks verbonden met het toerisme van een stad en zorgt voor zekere inkomsten. Natuurlijk weet het hotelwezen dat de capaciteit krap zal zijn vanwege de vele fans. Bijgevolg kunnen ook de prijzen voor een overnachting stijgen.
Speciale evenementen en wedstrijden zijn van bijzonder belang. Grote toernooien zoals het Europees kampioenschap of het wereldkampioenschap brengen een land miljoenen aan toeristische inkomsten. Top- of finalewedstrijden in de UEFA Champions League en de UEFA Europa League leveren ook extra inkomsten op voor het toerisme.
Topsalarissen verhogen koopkracht
Veel voetballers verdienen een bovengemiddeld salaris en het hoeven niet eens topsterren te zijn. In League Two, de vierde hoogste competitie in Engeland, verdienen de best betaalde spelers bijna 10.000 euro per week. Een onvoorstelbaar salaris voor normale mensen. Tegelijkertijd kan de 4e klasse in Engeland maar net als profvoetbal worden aangemerkt.
Dit laat zien hoeveel geld er te verdienen valt in het voetbal. Het steeds grotere aantal profvoetballers verhoogt uiteindelijk de koopkracht. In ieder geval is dit goed voor de economie als geheel. Zeker als supersterren als Lionel Messi, Kylian Mbappé of Cristiano Ronaldo op shopping sprees gaan.
Laatstgenoemde is na zijn sportieve degradatie tegelijkertijd opgeklommen tot de best betaalde voetballer aller tijden. In Saoedi-Arabië verdient de Portugees ongeveer 200 miljoen euro per jaar. Per minuut is dat ongeveer 375 euro. Dat dergelijke bedragen in het voetbal kunnen worden betaald, kan natuurlijk worden gerechtvaardigd door het enorme enthousiasme.
Streaming providers profiteren ook
Voetbal alleen kan al voor veel mensen reden genoeg zijn om voor een streamingabonnement te kiezen. Nog maar een paar jaar geleden konden talloze wedstrijden live worden bekeken op een groot aantal televisiekanalen. De trend is echter duidelijk verschoven in de richting van betaaltelevisie. Niet alleen bedrijven als SKY, DAZN of Amazon Prime kunnen bijzonder hoge inkomsten behalen via betalende klanten.
Door de TV-rechten blijft er ook meer geld over voor het voetbal zelf. Hoe meer bekendheid de competitie krijgt, hoe meer inkomsten de clubs kunnen opstrijken als het een succes wordt. De Engelse Premier League voert al lange tijd de ranglijst aan. Tussen 2019 en 2025 betaalt de Premier League zo’n 2 miljard euro puur uit tv-gelden. Voor de clubs betekent dit natuurlijk dat zij alle werknemers betere salarissen kunnen betalen en de club uiteindelijk nog succesvoller kunnen maken. Ook hier ontstaat een win-win situatie.
Kritiek op de handel
De voetbalhandel heeft echter niet alleen positieve kanten. Steeds vaker voelen fans de gevolgen in hun eigen portemonnee. Door de stijgende marktwaarde van veel clubs stijgen ook de ticketprijzen. Voor veel fans met een gemiddeld inkomen is hun grootste hobby nu moeilijk te financieren. Het is vooral vervelend als het team niet zo goed presteert als gewenst. Dit kan zich dan snel uiten in fanprotesten.
Veel spelers wordt ook verweten dat ze alleen de roep van het geld volgen, loyaliteit en identificatie met de club zijn al lang verleden tijd. Steeds vaker proberen voetballers ook met alle mogelijke middelen hun contract te beëindigen om een beter betaalde functie bij een nieuwe club te aanvaarden.
Vaak hebben de clubs geen andere keuze dan de toppers te laten gaan. Het is te hopen dat deze praktijk geen gemeengoed wordt in het voetbal. Het is lang zo geweest dat de club met het meeste geld het voor het zeggen heeft. Toch hebben spelers met karakter keer op keer gezorgd voor spannende wendingen en vergeefse transferpogingen.
Wat heeft de toekomst in petto?
Door de voortschrijdende digitalisering valt te verwachten dat steeds meer voetbalclubs nieuwe wegen zullen inslaan om meer inkomsten te genereren. NFT-merchandise staat nog in de kinderschoenen. Deze kunnen digitaal worden gekocht en staan voor ruilkaarten, speciale momenten of soortgelijke fancontent.
Dit komt natuurlijk weer ten goede aan de technologieleveranciers achter deze mogelijkheden. Tegelijkertijd zal de verkoop van truien en klassieke fan accessoires naar verwachting hoog blijven. Een andere bedrijfstak kan zich hier dus verheugen en zal waarschijnlijk nog lang op de diensten van het voetbal blijven rekenen.